De vraag naar risicomanagement is volop in ontwikkeling. Dit biedt kansen voor allerlei adviseurs in diverse sectoren. Steeds meer adviseurs staat dan ook op het punt om de richting van risicomanagement in te slaan. Het volgen van een opleiding risicomanagement is daarvoor een eerste vereiste. Maar hoe zit het met de certificering van de risicomanagementadviseur? Noodzaak of papieren tijger?
Valkuilen van risicomanagement
De ontwikkeling van een vakgebied gaat nooit zonder horten en stoten. Risicomanagement is hierbij geen uitzondering. Eén van de grote valkuilen is de “tool trap”: de neiging om risicomanagement instrumenteel samen te vatten in een software tool, met een strakke standaard rapportage. Risicomanagement is véél meer dan dat, zoals onlangs scherp verwoord in de column “Risicomanagement – de hype voorbij” op deze site.
Een ander veelkoppig monster ligt ook op de loer: de certificering van risicomanagement. Om elk misverstand in de kiem te smoren, certificering is nuttig en vaak noodzakelijk. Ik moet er niet aan denken om medicijnen te slikken die zonder enige certificering tot stand zijn gekomen. Maar is certificering ook zinvol voor iets als risicomanagement, waarbij overtuigingen, houding, gedrag en zelfs het karakter van de betrokkenen een rol spelen?
De markt en risicocertificatie
Met de stelling “Gecertificeerde deskundigheid maakt van de adviseur nog geen vakman” op de site “De waarde van advies ” bleek 89 % het eens. Deze beperkte steekproef bevestigt het sentiment dat ik in de praktijk rondom certificatie waarneem, namelijk dat het géén vervanging is voor vakmanschap. Die illusie wordt soms wel gewekt, binnen én buiten het vakgebied risicomanagement. Andersom, voor een echte vakman zou certificering geen punt hoeven zijn. Inmiddels is certificering op persoonsniveau tot zogenoemd erkend risicoadviseur mogelijk. Dit op basis van een beroepsprofiel in de Nederlandse Technische Afspraak (NTA) 8595, die door NEN met een aantal marktpartijen uit de financiële sector is ontwikkeld.
Risicocertificatie: ja en nee
De vraag is of risicomanagement met certificatie niet nodeloos ingewikkeld wordt gemaakt én wordt ingeperkt. Genoemde NTA 8595 richt zich bijvoorbeeld op bedrijfscontinuïteit en duurzame personele inzetbaarheid, belangrijke aandachtsgebieden voor veel organisaties. Integraal risicomanagement reikt echter verder dan dat. Het omvat bijvoorbeeld ook strategische besluitvorming, operationele processen, productontwikkeling en niet te vergeten veiligheid en duurzaamheid. Een ander punt is dat de erkende risicoadviseur de risicoanalyse lijkt te gaan uitvoeren, in plaats van de primaire lijn- of projectmanagement verantwoordelijke. Risicomanagement wordt zo buiten het primaire werkproces geplaatst, terwijl het er een integraal onderdeel van zou moeten zijn. Kortom, plus- en minpunten. Laten we dus gewoon maar aan de slag gaan met risicogestuurd werken, al dan niet gecertificeerd.
